FoodyBunny: पौष्टिक खोबऱ्याची पंजीरी रेसिपी | Khobraychi Panjiri Recipe in Marathi | मुलांसाठी नैवेद्य

खोबऱ्याची पंजीरी ही पारंपरिक, चविष्ट आणि पौष्टिक गोड रेसिपी आहे, जी विशेषतः उपवासात, नैवेद्यासाठी किंवा लहान मुलांना देण्यासाठी उत्तम मानली जाते.

या लेखातून तुम्हाला केवळ रेसिपीच नाही, तर खोबऱ्याची पंजीरी कोरडी व खमंग कशी करावी, सुका मेवा ताजेतवाने कसा ठेवावा, आणि ७–१५ दिवस पंजीरी टिकवण्याचे उपाय देखील समजतील. म्हणजे तुम्ही ही रेसिपी फक्त झटपट बनवणार नाही, तर तिला जास्त काळ टिकवून घरच्या घरी पौष्टिक गोड पदार्थाचा आनंद घेऊ शकता.

चला तर मग, बनवूया पारंपरिक खोबऱ्याची पंजीरी – सुरेख चव आणि आरोग्यदायी पोषणाचा संगम!

शेवग्याची/खोबऱ्याची पंजीरी — साधी, पौष्टिक आणि घरच्या घरी बनवण्यास सोपी

ही पंजीरी खासकरून नवरात्र, सण, किंवा पौष्टिक स्नॅक म्हणून बनवता येते. पितृपक्षात अर्पणासाठी वापरताना गूळ आणि तूप मर्यादित ठेवता येतात.

साहित्य (Ingredients)

• १ कप खोबऱ्याचा कीस — आवडीनुसार: ओला खोबरा असल्यास किसून वापरा; नसेल तर १ कप सुकं खोबरं (grated/desiccated) वापरा आणि हलके खमंग भाजून घ्या.
• ½ कप गूळ (grated) — चवीनुसार कमी/जास्त करा. (ऐच्छिक: ¼ कप साखर)
• २ टेबलस्पून साधं तूप / घी (सात्विक वापरासाठी शुद्ध घी चांगले)
• २ टेबलस्पून गहू पीठ (तुम्ही हवे असल्यास तांदूळ पीठ किंवा रवा २ टेस्पून वापरू शकता) (ऐच्छिक)
• ¼ कप सुके मेवे (बदाम, काजू, अक्रोड — बारीक चिरलेले)
• १ टेबलस्पून खसखस (poppy seeds) — (ऐच्छिक), पण स्वाद वाढवते
• १ टीस्पून वेलदोडा पूड (cardamom powder) — सुगंधासाठी (ऐच्छिक)
• चिमूटभर मीठ (ऐच्छिक)

अंदाजे वेळ (Approx Time)

• तयारी: 5–10 मिनिटे
• शिजवण्याचा वेळ: 12–18 मिनिटे
• एकूण: 20–30 मिनिटे

कृती (Step-by-step)

1. तयारी — खोबरा आणि घटक सेट करा (5 मिनिटे):

   ओला खोबरा असल्यास, तो किसून पाटावर पसरवून थोडासा सुकवा. सुकं खोबरं वापरत असाल तर लगेच पुढील स्टेप करा. गूळ किसून, मेवे बारीक चिरून आणि सर्व साहित्य मोजून ठेवा.

2. तूप गरम करा आणि खोबरे भाजा (3–5 मिनिटे):

   जाड तळाच्या कढईत मध्यम आचेवर १ टेबलस्पून तूप/घी गरम करा. त्यात खोबऱ्याचा कीस टाका आणि सतत हलवत 3–5 मिनिटे परता — खोबरे हलके सोनेरी आणि सुगंधी होतील. ओला खोबरा वापरला असल्यास तो थोडा घट्ट आणि सुकट होणे आवश्यक आहे.

3. गहू पीठ रोस्ट करा + मेवे टाका (3–5 मिनिटे):

   खोबरे हलके भाजल्यावर २ टेबलस्पून गहू पीठ टाका आणि निरंतर हलवत 2–3 मिनिटे परता, जेणेकरून पीठाचे कच्चेपणा निघून जाईल आणि नट्टी नोट्स येतील. त्यानंतर १/४ कप बारीक चिरलेले मेवे (बदाम, काजू, अक्रोड) आणि १ टेबलस्पून खसखस टाका. 1–2 मिनिटे हलके परतून सुगंध येईपर्यंत भाजा — मिश्रणात richness आणि सुगंध येईल.

4. गूळ घालून मिसळा — सावधपणे (2–4 मिनिटे):

   गूळ (किसलेला) थोड्या गरम पाण्यात (1–2 टेबलस्पून) विरघळवून मिश्रणात घाला. मंद आचेवर सतत ढवळत रहा, गूळ पूर्णपणे विरघळे आणि सर्व घटकावर समानरित्या कोट होईपर्यंत (2–4 मिनिटे). लक्ष ठेवा की गूळ जळू देऊ नका. जर थोडं गोडसर slurry तयार झाला, तर मिश्रण थोडं सुकल्यावर व्यवस्थित होईल.

5. वेलदोडा घाला आणि मिश्रण कोरडे करा (1–2 मिनिटे):

   गूळ नीट मिसळल्यावर १ टीस्पून वेलदोडा पूड घाला आणि हलके मिसळा. गॅस बंद करा आणि मिश्रण हलके थंड होऊ द्या — थोडं थंड झाल्यावरच पंजीरी कोरडी होण्यास सुरवात करेल.

6. साठवणी — पॅक करा आणि ताजा ठेवा:

   पूर्ण थंड झाल्यावर पंजीरी हवाबंद डब्यात साठवा. पंजीरी 7–10 दिवस फ्रिजविन्हा एअरटाइट कंटेनरमध्ये ताजी राहू शकते; अधिक गूळ वापरल्यास 10–15 दिवस टिकते.

साजेस्वट / फायनिशिंग

• पंजीरी पूर्ण थंड झाल्यावर एअरटाइट कंटेनर मध्ये साठवा.
• कंटेनर थंड, कोरड्या जागी ठेवा; जास्त उष्णता किंवा ओलावा टाळा.
• पंजीरी रोल केलेल्या पाकीट किंवा स्वच्छ कापडाखाली ठेवली तर चांगली टिकते.
• टिप: पंजीरीच्या वर थोडा ताज्या सुके मेवेचा थर लावा — तो अतिरिक्त मॉइस्चर शोषतो आणि वरचा भाग ओला होऊ देत नाही.

स्टोरेज / टिकवण्याची पद्धत

• पंजीरी पूर्ण थंड झाल्यावर एअरटाइट कंटेनर मध्ये साठवा.
• कंटेनर थंड, कोरड्या जागी ठेवा; जास्त उष्णता किंवा ओलावा टाळा.
• पंजीरी रोल केलेल्या पाकीट किंवा स्वच्छ कापडाखाली ठेवली तर टिकाऊ राहते.
• टिकाव कालावधी घटकांवर अवलंबून असतो:
  • जर गूळ जास्त वापरला असेल: 10–15 दिवस ताजी राहते.
  • जर गूळ कमी वापरला असेल: 7–8 दिवस टिकते.
• टिप: पंजीरीच्या वर ताज्या सुके मेवेचा थर लावा, ज्यामुळे वरचा भाग ओला होत नाही आणि अतिरिक्त मॉइस्चर शोषले जाते.

सर्व्हिंग आयडिया:

• सकाळी गरम दुधात १ स्पून पंजीरी घालून पोषणदायी पेय बनवा (बाळ आणि वृद्धांनाच विचार करा).
• सण/प्रसादासाठी छोटे तुकडे करून प्लेटमध्ये अर्पण करा.
• स्नॅक म्हणून थोडी पंजीरी चहा/कॉफीबरोबर सर्व्ह करता येते.

टिप्स आणि बदल (Tips & Variations):

• ओला vs सुकं खोबरं: ओला खोबरा वापरत असल्यास तो चांगला किसून घ्या व थोडा सुकवून नंतर भाजा; सुकं खोबरं वापरल्यास थेट हलके भाजून घ्या.
• गूळ कमी करायचा असल्यास: पितृपक्ष/श्राद्धात गूळ कमी करा किंवा ¼ कप गूळ वापरा; स्वादासाठी वेलदोडा ठेवा.
• तूप कमी करणे: अधिक सात्विक ठेवायचे असल्यास तूप १ टेबलस्पून कमी करा; पण स्वादावर थोडा फरक पडेल.
• बदल: गहू पीठ ऐवजी रवा किंवा बाजरीचे पीठ वापरून वेगवेगळा फ्लेवर मिळवता येतो.
• सुरक्षितता: गूळ गरम करताना सतत हलवत रहा, जळून सडलेला फ्लेवर येऊ नये.

स्टोरेज Info:

• एकदा थंड झालेले पंजीरी एअरटाइट कंटेनरमध्ये भरून ठेवा — खोबऱ्याची पंजीरी सामान्यपणे ७–१५ दिवस ताजी राहते, थंड जागेत आणि ओलावा कमी ठेवा.

❓ वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)

• खोबऱ्याची पंजीरी बनवायला किती वेळ लागतो?
  साधारण 15–20 मिनिटांत ही स्वादिष्ट पंजीरी तयार होते.
• ही पंजीरी किती दिवस टिकते?
  हवाबंद डब्यात ठेवली तर घटकांवर अवलंबून 7–15 दिवस टिकते. (गूळ जास्त वापरल्यास 10–15 दिवस, कमी गुळ असल्यास 7–8 दिवस)
• ओलं खोबरं वापरता येईल का?
  हो, पण पंजीरी जास्त काळ टिकवायची असल्यास सुके खोबरे वापरणे उत्तम.
• पंजीरी पातळ झाली तर काय करावे?
  थोडे गहू पीठ किंवा खसखस/सुकं मेवा हलके परतून मिसळा, हलके घट्ट करा.
• गूळ कमी करण्याचा पर्याय कोणता?
  गूळ कमी करायचा असल्यास साखर किंवा जास्त नारळ वापरून चव संतुलित ठेवता येईल.
• पंजीरी जास्त गोड झाली तरी सुधारता येईल का?
  हो, थोडे सुके मेवे किंवा खसखस मिसळून चव संतुलित करता येते.
• ही पंजीरी कधी बनवतात?
  सण-उत्सव, पूजा, अर्पण किंवा उपवासाच्या दिवशी प्रसाद म्हणून ही खास बनवतात.

🛒 लागणारी उत्पादने (खरेदीसाठी क्लिक करा):

• Urban Platter Dried Blanched Coconut Flakes, 400 g
• 24 Mantra Organic Jaggery Powder (500 g)
• Govind Pure Cow Ghee, 500 ml

⬅️ सोया टिक्का बिर्याणी

उकडीचे मोदक ➡️

🍴 Related Recipes 🍴

🥜 शेंगदाणा लाडू

🍘 अनारसे

🍯 गुलगुले

स्वादिष्ट आणि पौष्टिक खोबऱ्याची पंजीरी तयार आहे! 😊 आवडल्यास शेअर करा आणि अजून रेसिपीसाठी Foody Bunny ला भेट द्या!

तयार करून बघा ही पारंपरिक आणि चवदार खोबऱ्याची पंजीरी! 🥰